Vervolgonderzoek gentech lelies met luisresistentie

Beschrijving

In project "Merkervrije lelies met luisresistentie" zijn 18 transgene lelielijnen gegenereerd. In deze lijnen komen zowel het geïntroduceerde equistatine gen als het linalool synthase gen tot expressie, twee genen die beide werkzaam zijn tegen luizen. In dit vervolgproject wordt de aanwezigheid van het equistatine eiwit en het vluchtige linalool onderzocht. Met de positieve lijnen worden vervolgens insectentoetsen gedaan, zodat duidelijk wordt of daadwerkelijk sprake is van verhoogde resistentie tegen bladluizen. Tenslotte worden de lijnen merkervrij gemaakt, zodat ze geschikt zijn voor het opstellen en indienen van een veldproefaanvraag. Dit laatste gebeurt binnen een aanpalend project, "Virtuele casus gentech siergewas, vervolg".

Resultaten

Uiteindelijk 83 GM lelielijnen zijn verder karakteriseerd op aanwezigheid of activiteit van de eiwitten/enzymen waarvoor de geïntroduceerde - tegen luizen werkzame - genen coderen. De bladluizentoetsen gaven significante verschillen tussen GM lijnen onderling en tussen GM lijnen en de niet-GM controle cultivars. Van 62 geteste GM lijnen waren 19 significant minder gevoelig voor de katoenluis. Zes van die lijnen zijn vermeerderd en schubjes ervan zijn behandeld met dexamethason om ze te ontdoen van niet gewenste selectiemerkergenen ("merker-vrij maken"). Lelieschubmateriaal bleek te moeilijk doordringbaar en te tolerant tegen het middel wat dient om te selecteren voor merker-vrij plantmateriaal, 5-FC/5-FU. Er kon van deze zes lijnen niet bewezen worden dat ze daadwerkelijk merker-vrij zijn. Verdere optimalisatie is nodig.