Programmeringsstudie Meeldauw

Beschrijving

Voor beheersen van echte meeldauw wordt in de glastuinbouwsector nog steeds een groot deel van de fungiciden ingezet. De schimmel vormt een knelpunt in een breed aantal gewassen: roos, gerbera, tomaat, paprika en potplanten. Hiervan kunnen de jaarlijkse kosten in bloemisterijgewassen zoals snijroos oplopen tot 0,75-1,5 euro/m2. Er is dringend behoefte aan nieuwe kennis over effectieve interventies om gewaskwaliteit te verbeteren (weerbare gewas) en de inpasbaarheid in duurzame teeltsystemen. Het doel van de Programmeringsstudie Meeldauw is om nieuwe kennis te genereren omtrent instrumenten, interventies en beheersstrategieën, die gericht zijn op preventie en aanpak van meeldauwontwikkeling in glastuinbouwgewassen.

Resultaten

Voor beheersen van echte meeldauw wordt in de glastuinbouwsector nog steeds een groot deel van de fungiciden ingezet. De schimmel vormt een knelpunt in een breed aantal gewassen: roos, gerbera, tomaat,
paprika en potplanten. Hiervan kunnen de jaarlijkse kosten voor bestrijding in bloemisterijgewassen zoals snijroos oplopen tot 0,75-1,5 euro/m2. Er is dringend behoefte aan nieuwe kennis over effectieve interventies die inpasbaar zijn in duurzame teeltsystemen, zoals het verbeteren van de gewaskwaliteit (weerbare gewas). Het doel van het TKI project Programmeringsstudie Meeldauw is om bestaande en nieuwe interventies te testen voor het ontwikkelen van een preventieve systeemaanpak van meeldauwontwikkeling in glastuinbouwgewassen. Dit onderzoek is uitgevoerd door Wageningen University & Research business unit glastuinbouw en mogelijk gemaakt met bijdragen van het Productschap Tuinbouw, ministerie van Economische Zaken, gewascoöperaties gerbera en roos, HortiNova, Syngenta Crop Protection, Horticoop, Jiffy Products International en Microbac. Het project is begeleid vanuit LTO Glaskracht Nederland en afstemming vond plaats met een brede klankbordgroep van vertegenwoordigers van de bedrijven en primaire sector.

Binnen de systeemaanpak van meeldauw zijn meerdere pijlers onderscheiden. In het eerste deel van het onderzoek is gestart met het genereren van nieuwe kennis over effecten van bestaande interventies op
het natuurlijk afweersysteem van het gewas welke een rol spelen bij meeldauw en deze zijn getoetst in gecontroleerde klimaatkamers. In het tweede deel is nieuwe kennis gegenereerd over de effecten van nieuwe
interventies op het natuurlijk afweersysteem van het gewas. Om de invloed van bestaande interventies te toetsen zijn in afstemming met de klankbordgroep verschillende proeven uitgevoerd met klimaatfactoren als
licht, CO2 en relatieve luchtvochtigheid. Na drie weken blootstellingstijd is geen grote invloed te zien op de productie van afweereiwitten die van nature door een plant zelf aangemaakt worden. Alleen in potgerbera neemt bij 90% relatieve luchtvochtigheid de productie licht toe en bij een CO2 gehalte van 900 ppm lijkt een lichte trend zichtbaar dat de productie iets afneemt. De invloed van bestaande klimaatfactoren op de flexibele, geïnduceerde resistentie lijkt daarmee erg beperkt. Sturen op een verhoging van afweereiwitten is effectiever te bereiken met andere stuurfactoren, zoals bijv. de inzet van synthetische elicitors of door gerichte sturing op lichtkwaliteit met verschillende rood:verrood verhoudingen. Hoewel de invloed via de directe sturing op plantresistentie gering is, is via het klimaat nog wel goed bij te sturen op vermindering van de gevoeligheid voor meeldauw. De invloed van relatieve luchtvochtigheid en lichtsom zijn daarbij van grotere invloed dan de hoeveelheid CO2.

De proeven laten zien dat het volgen van veranderingen in de voedingssamenstelling van planten wellicht één van de eerste indicatoren kan zijn dat de gevoeligheid van het gewas voor een schimmelziekte aan het
veranderen is. Daarbij lijkt in ieder geval natrium een belangrijk element om in de gaten te houden.

Een perspectiefvolle nieuwe interventies om de gevoeligheid voor meeldauw te verlagen is sturen op een voedingshandeling met meer MgCl2. Aanvullend onderzoek is nodig om deze toepassingen verder uit te werken voor de verschillende gewassen in de glastuinbouw.